220 kilometrów dzieli Kościan od Jeziora Kościan

Nie jesteśmy sami!

Trzy godziny i 45 minut autem, 11 godzin rowerem i 42 godziny pieszo dzieli nas kościaniaków od miejsca, które tak jak nasze miasto nazywa się Kościan. 220 kilometrów od Kościana, w województwie kujawsko- pomorskim znaleźliśmy Jezioro Kościan. - Zawsze się tak nazywało, Tu nikt inaczej o nim nie mówi, jak ,,nasz Kościan’’ – wyjaśnia Dorota Skrobisz, sołtys Rogówka, wsi położonej koło jeziora.

Gór i Górek ponoć w Polsce jest około 400, a nazwę Nowa Wieś noszą aż 133 miasta i wsie. Niewiele mniej jest Dąbrów (124) i Zalesi (122), Dołów i Starych Wsi liczyć już nie będziemy. Największe miasta w Polsce także mają swoje mniejsze odpowiedniki. Warszawę znajdziemy w województwie świętokrzyskim, Szczecin - w kujawsko-pomorskim i łódzkim, a Poznań - w lubelskim. Opola są aż cztery. Mamy też w Polsce na przykład aż 24 Ameryki, nie wliczając w to Ameryczek (też trochę:)), Czechy (15), Abisynie (10), Niemcy i kilkadziesiąt miejscowości o nazwie Szwedy. Nazwy miast naszego powiatu dotąd uchodziły za absolutnie oryginalne. Nie ma w kraju drugiego Czempinia. Śmigiel – też jest jeden, jedyny i niepowtarzalny, ale są aż trzy Śmigłówki (jako części miejscowości) i jedno Śmigno (wieś w woj. Małopolskim). Krzywinia poza powiatem kościańskim nigdzie więcej nie znajdziemy. W Warmińsko-Mazurskiem za to mają dwie wsie o nazwie Krzywińskie, w Zachodnio-Pomorskiem są dwa Krzwiny ( z ,,n’’ bez kreski na końcu) , a w Dolnośląskim – Krzywina. Idąc dalej - są Kościaki (część wsi Ciche w gminie Czarny Dunajec w Małopolsce), a także: Kościanka (osada w powiecie białogardzkim w województwie zachodniopomorskim), dwie Kościanki (wsie w powiatach Słupeckim i Tureckim w Wielkopolsce), a także Kościanowice (część wsi Istebna w woj. Śląskim) i Kościany (w powiecie kaliskim w Wielkopolsce). Kościan – jako nazwa miejscowości – jest w Polsce jednak tylko jeden. No, co by nie powiedzieć, jesteśmy oryginalni. Odkryliśmy jednak, że 220 kilometrów na północny wschód jest jeszcze jeden Kościan, tyle tylko, że nie jest to miejscowość, a urokliwe jezioro.

Jezioro Kościan

Nie jest duże. Zajmuje powierzchnię zaledwie 15 hektarów, ma III klasę czystości i otoczone jest łąkami i lasami. Położone jest na terenie z jednej strony płaskim, a z drugiej – pagórkowatym. To jezioro polodowcowe. Znajduje się 750 metrów od zabudowań niewielkiej wsi Rogówko w Powiecie Rypińskim. Rogówko przez wieki było raczej ubogą osadą, której głównym problemem było zbytnie rozdrobnienie własności (20 szlachciców gospodarzących własnoręcznie na kilku morgach każdy). Dziś wieś liczy nieco ponad 80 mieszkańców i zdecydowaną większość stanowią w niej zabudowania z końca dwudziestego wieku. W centrum wsi znajduje się remiza strażacka z salą, w której zbierają się mieszkańcy. Obok jest dopiero co zbudowany plac zabaw, a przez wieś biegnie nowa, asfaltowa droga. Obok remizy stworzono też porządny parking. Zaciszne to miejsce i spokojne. Największym walorem przyrodniczym - jak napisano w ,,Planie odnowy wsi Rogówko’’ - jest pobliskie jezioro. Kościan.

- Z ,,Planu...’’ udało się zrealizować – drogę, plac zabaw..., ale rozwój turystyczny wychodzi nam gorzej, bo jezioro dla mieszkańców wsi i ich gości jest niedostępne – mówi gorzko Dorota Skrobisz, sołtys Rogówka. - Właściciel działki przy jeziorze zamknął drogę dojazdową. Postawił szlaban. Plaża w związku z tym jest właściwie od kilku lat przez nas nieużywana. Niby mamy dostęp do jeziora z drugiej strony, ale w praktyce nikt tamtędy nie jeździ. Jezioro zostało zawłaszczone. A to urocze jezioro. Ma chyba aż pięć dopływów. Cicho tam. Pięknie...

W Rogówku nie ma gospodarstw agroturystycznych (najbliższe w Rogowie), nie ma też sklepu, lekarza itd. Teraz to nawet tego co zawsze było – jeziora – nie ma.

- To prywatne jezioro, więc może właściciel zamknął drogę, ale na pewno nie zamknął wszystkich. Tam są inne dojazdy... - wyjaśnia Andrzej Cichowski z Urzędu Gminy w Rypinie. O plaży nic nie wie. Jego zdaniem jej tam nie ma i nie było. Właścicieli jeziora jest, jego zdaniem, kilku i zarządzają nim po prostu od zawsze.

- Tam się nic niezwykłego nie wydarzyło i nikt jeziora nie zabrał. Właściciel miał prawo, to zamknął drogę – stwierdza urzędnik.

Płynące jeziora zgodnie z prawem wodnym z 2001 roku (uznawanym za niesprawiedliwe) należą do skarbu państwa i jedynie można być ich dzierżawcą, a nie właścicielem. Może Jezioro Kościan ma inny status?

W internecie znaleźć można ofertę najmu pięknej willi z czterema eleganckimi sypialniami i jacuzzi w ogrodzie. Trzy dni w marcu kosztują tam 1800 złotych. Wolne są jeszcze terminy po weekendzie majowym. Pięć dni za 4 500 zł. Główną zaletą miejsca jest jednak nie tylko urocze domostwo do własnej dyspozycji, ale i bezpośredni dostęp do ustronnego jeziora.

Kupić też można sporą działkę rekreacyjną zaledwie 300 metrów od wody. Tysiąc metrów kwadratowych nieuzbrojonej działki, a :,,Jezioro bardzo czyste, z własnym pomostem. Śliczna i czysta okolica o pagórkowatym ukształtowaniu terenu’’ – chwali w internetowym ogłoszeniu pan Wojciech, właściciel. Czy da się dojechać do niej, a z niej do jeziora, nie wiadomo.

Jezioro obejrzeć można na filmiku Youtub. Ktoś zgrabnie sfilmował je z drona. Lasy, łąki, pola, rowy – do złudzenia przypominają krajobraz w okolicy naszego Kościana. W wodę wbija się zachwalany w ogłoszeniu, całkiem długi i rozbudowany, drewniany pomost w kształcie litery L.

W spisie Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii jezioro figuruje jako Rogówko. Tak samo nazywa je Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, ale w dokumentach gminnych nazywa się je Kościan. Komu i dlaczego nie podobał się więc Kościan? W Urzędzie Gminy wyjaśniają, że nie mają ze zmianą nawy nic wspólnego. Nazwy Kościan i tylko jej używają mieszkańcy Rogówka. Są zdziwieni, że gdziekolwiek nazywa się je inaczej.

- Zawsze się tak nazywało, Tu nikt inaczej o nim nie mówi, jak ,,Kościan’’, ,,nasz Kościan’’– wyjaśnia sołtys Skrobisz.

- Mieszkam w Rogówku od urodzenia. Tu mieszkali moi rodzice i dziadkowie i – myślę – ich rodzice także. Opowiada się tu legendę o kościele, który zabrała woda tego jeziora. Moi dziadkowie też mi to opowiadali... Ponoć dlatego mówi się na nie Kościan – opowiada Urszula Czerska, radna Gminy Rogowo.

Nazwę Kościan znają też dobrze tamtejsi historycy i regionaliści.
- Najstarsza , znana mi, wzmianka [na temat Jeziora Kościan – red.] pochodzi z wizytacji parafii Rogowo z 1725 roku. Myślę jednak że nazwa ta jest o wiele starsza – ocenił dla ,,GK’’ Piotr Gałkowski, historyk, autor wielu publikacji na temat historii regionu.

Jak etymologię nazwy jeziora wyjaśniają kujawsko-pomorscy specjaliści, nie udało nam się do zamknięcia numeru dowiedzieć. Czekamy na list od uznanego badacza językoznawcy i wielkiego fascynata regionu - Adama Wróbla.

Być może w czasie pierwszej wojny światowej toczyły się w okolicy jeziora jakieś potyczki, bo były tam pochowane przy nim niemieckie mogiły. Szczątki przeniesiono ostatnio na cmentarz, co tez budzi wątpliwości niektórych mieszkańców. To tyle, ile udało nam się dowiedzieć o hektarach wody, którym wieki temu nadano tę samą nazwę, co stolicy naszego powiatu. Nie pisano o Jeziorze Kościan w tamtejszych (toruńskich) gazetach z końca XIX i początków XX wieku, ani też nie było ono bohaterem publikacji współczesnych dziennikarzy lokalnej gazety ,,Tygodnika Regionu Rypińskiego’’.

Zgodnie więc z ogłoszeniami najmu turystom willi i pokoi w pobliskich gospodarstwach agroturystycznych – panuje tam chyba prawdziwie błogi spokój. Prawie, jak u nas. ;)  (Al)

Już głosowałeś!