Wiadomości
27 Sty 202176 lat temu...
27 stycznia 1945 roku wojska radzieckie wyparły Niemców z Kościana i Śmigla. Zakończyła się trwająca od września 1939 roku niemiecka okupacja.
W czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej dzień 27 stycznia wspominano jako rocznicę wyzwolenia. Po zmianie ustroju unikano tego określenia, ale co roku składano wieńce na grobach radzieckich żołnierzy poległych podczas walk.
Pod koniec 2017 roku wojewoda uznał, że obchodzenie tego święta jest nieporozumieniem. Zdaniem Instytutu Pamięci Narodowej wkroczenie Armii Czerwonej nie było wyzwoleniem, lecz zmianą ciemiężyciela. W związku z tym wojewoda wydał zarządzenie zmieniające nazwę ulicy 27 stycznia w Kościanie na ulicę abp. Antoniego Baraniaka. W Śmiglu ul. 27 stycznia zmieniono na ul. 11 stycznia 1919 roku, a w Czaczu ul. 27 stycznia nazwano ul. gen. Augusta E. Fieldorfa.
Pozostawiając na boku oceny przypomnijmy fakty. W styczniu 1945 roku przed nadciągającą Armią Czerwoną Kościana broniły niedobitki rozproszonych jednostek, młodzież z podoficerskiej szkoły piechoty oraz uzbrojeni cywile. Łącznie około tysiąca Niemców pod bronią.
Pierwsi Rosjanie pojawili się w Kościanie 25 stycznia o godz. 11.00. Od strony zajętego już Czempinia nadjechały dwa czołgi i trzy motocykle. Niemcy ostrzelali kolumnę z wieży ciśnień. Polegli dwaj czerwonoarmiści. Następnego dnia ruszył atak od strony Lubosza, który został przez Niemców odparty.
27 stycznia niemiecka obrona, zaatakowana jednocześnie od strony Kiełczewa i Kurzej Góry, rozsypała się. Najcięższe walki trwały ma odcinku kiełczewsko – bonikowskim. Kiełczewo wyzwolono o godz. 13.30. Ostatnim bastionem niemieckim był obecny Plac Wolności – tam ostatnie strzały padły o godz. 17.00. Niemcy zdołali jeszcze wysadzić w powietrze mosty na Obrze.
Według ustaleń Polskiego Komitetu Narodowego w Kościanie od 25 do 27 stycznia 1945 roku w walkach o miasto zginęło 10 Polaków, 124 Rosjan i 163 Niemców. Prawdopodobnie dane te dotyczą tylko zabitych w obrębie granic Kościana. Z zapisków Polskiego Czerwonego Krzyża wiadomo, że w dwóch odcinkach rowu przeciwpancernego w lesie kiełczewsko – bonikowskim zagrzebano 337 niemieckich żołnierzy.
W 76. rocznicę wyzwolenia miasta spod okupacji hitlerowskiej kwiaty na Mauzoleum na cmentarzu parafialnym złożyli: burmistrz Kościana Piotr Ruszkiewicz, zastępca burmistrza Przemysław Korbik, Przewodniczący Rady Miejskiej Kościana Dawid Olejniczak
Kościan, luty 1945 roku. Widok na most na dzisiejszej ulicy Piłsudskiego, wysadzony 27 stycznia 1945 roku przez wycofujących się Niemców. Fotografie ze zbiorów Jerzego Zielonki.
Biuletyn Informacyjny z marca 1945 r.
Zgłaszasz poniższy komentarz:
I rozpoczęła się okupacja ruskich