02 lutego 2024
Jak suplementować organizm, by wzmocnić odporność?
Organizacje zajmujące się badaniami klinicznymi, wprowadzaniem nowych leków i terapii na rynki różnych krajów, takie jak amerykańskie FDA – Food and Drug Administration czy Polskie Towarzystwo Dietetyki, wskazują, że istnieją pewne suplementy diety i składniki w produktach spożywczych, które odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego układu odpornościowego. Sprawdź, jak suplementować organizm dla wzmocnienia ogólnej odporności.
Jak działa układ odpornościowy człowieka?
W ciele człowieka funkcjonuje układ odpornościowy, inaczej układ immunologiczny, który ma postać złożonej sieci komórek, tkanek i organów. Wszystkie muszą ze sobą efektywnie współpracować, aby przeciwstawić się infekcjom różnego pochodzenia.
Odporność dzielimy na tą, która jest wrodzona, inaczej nieswoista, oraz nabytą. Rolą wrodzonej jest stworzenie pierwszej bariery w organizmie, która będzie chroniła go przed przedostaniem się różnych patogenów. W tym celu wykorzystywane są:
- bariery anatomiczne, do których zaliczana jest skóra czy błony śluzowe,
- bariery czynnościowe, np. kaszel i katar pozwalające na oczyszczenie dróg oddechowych, biegunki, wymioty, gorączka,
- komórki fagocytujące – makrofagi, neutrofile i monocyty, których zadaniem jest pochłanianie obcych substancji, mikroorganizmów czy wirusów,
- układ dopełniacza i mediatory (cytokiny i chemokiny).
Jeśli odporność wrodzona nie zadziała skutecznie, to kolejną linią obrony powinna być odporność nabyta, nazywana swoistą. Za każdym razem kiedy chorujemy, organizm buduje odporność przed konkretnym rodzajem infekcji. Limfocyty znajdujące się w naszym ciele odpowiadają za rozpoznanie chorobotwórczych patogenów i rozwinięcie odpowiedzi immunologicznej, aby wyeliminować je z organizmu. Odporność swoista budowana jest poprzez kolejne zachorowania, podanie szczepionki lub surowicy odpornościowej.
Ważnym wsparciem dla układu odpornościowego człowieka, zarówno wrodzonego, jak i nabytego, jest przestrzeganie prawidłowo zbilansowanej diety, którą można wspierać poprzez suplementowanie organizmu. Jak to zrobić?
Zdrowa dieta i suplementacja
Dla zachowania ogólnie dobrego stanu zdrowia i lepszej ochrony przed różnymi infekcjami, zwłaszcza w okresie wysokiego zachorowania na grypę, przeziębienia itp., warto postawić na zbilansowaną dietę i suplementację. Codzienny jadłospis powinien być zróżnicowany pod kątem zawartości produktów będących źródłem:
- wysokiej jakości białka,
- wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3,
- witamin, w tym witaminy C, B6, B12, E i A,
- składników mineralnych, takich jak cynk i selen.
Konieczne jest także spożywanie produktów będących źródłem błonnika pokarmowego oraz żywych kultur bakterii probiotycznych, ponieważ odporność, jak wskazują specjaliści, zaczyna się w naszych jelitach.
Najlepiej dostarczać witaminy i mikroelementy w postaci produktów spożywczych, ale jeśli nie jest to możliwe lub dieta okazuje się niewystarczająca, warto zapewnić sobie suplementację, np. witaminą D3. Jej regularne przyjmowanie w odpowiednich ilościach wpływa korzystnie na stymulowanie rozwoju komórek systemu immunologicznego. Witamina D3 jest niezbędna dla zdrowia układu kostnego i zębów, ale obniża też poziom tzw. cząsteczek prozapalnych.
Suplementacja, wzmacniająca odporność organizmu, obejmuje przyjmowanie:
- Witaminy E – jest ona jednym z najsilniejszych antyoksydantów, które walczą z wolnymi rodnikami i procesami starzenia. W sposób pośredni pobudza także odpowiedź układu odpornościowego.
- Tranu – to preparat, który swoim dzieciom podawali już nasi dziadkowie czy pradziadkowie. Jest stosowany od lat w celu podniesienia odporności. Zawiera kwasy omega-3, a w przypadku tranu z wątroby rekina – stymulujące układ odpornościowy alkiloglicerole i skwalen, jak podkreślają specjaliści z serwisu Enel-Med.
- Cynku – minerał pełniący w ludzkim organizmie wiele różnych funkcji, m.in. angażuje się w produkcję przeciwciał, różnicowanie i proliferację oraz zapewnia normalne funkcjonowanie komórek odpornościowych – limfocytów T. Niektóre badania pokazują, że suplementacja cynkiem może zmniejszyć częstotliwość chorowania czy też skrócić czas występowania objawów, np. przy infekcjach dróg oddechowych u małych dzieci. Uwaga! Zbyt wysokie dawki cynku nie są korzystne dla układu odpornościowego, ponieważ mogą osłabić jego działanie.
- Selenu – minerał uczestniczy w kluczowych procesach biochemicznych, ma antyoksydacyjne działanie. Suplementacja, poprzez aktywację makrofagów, wpływa korzystnie na wzmocnienie odpowiedzi immunologicznej organizmu. Niedobór selenu analogicznie osłabia układ odpornościowy.
Na odporność organizmu na infekcje bakteryjne czy wirusowe wpłynie korzystnie spożywanie czosnku, cebuli, czy owoców cytrusowych, czarnego bzu lub kurkumy. Wiele z nich jest uważanych za naturalne antyoksydanty. Warto też skonsultować przyjmowanie suplementów diety wraz ze specjalistą – dietetykiem lub lekarzem pierwszego kontaktu.