Rodzina potrzebna od zaraz

Setka dzieci z powiatu kościańskiego wychowuje się obecnie w rodzinach zastępczych. - To najlepszy obecnie sposób opieki nad dziećmi, które z różnych przyczyn nie mogą być z własnymi rodzicami – podkreśla Grażyna Talarczyk, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Chętnych do bycia rodziną zastępczą ciągle mało...

Kiedy dzieci trafiają do rodzin zastępczych? Kiedy rodzice umierają, są przewlekle chorzy i nie mogą zapewnić im odpowiedniej opieki, albo nie mają środków do życia. Najczęściej jednak, niestety, dlatego że piją. Jak dzieci trafiają do rodzin zastępczych? Najpierw pracownicy gminnych ośrodków pomocy społecznej muszą zauważyć, że w rodzinie, w której są dzieci, dzieje się lub stało się coś, co im zagraża. To oni robią wywiad, określają problem i doprowadzają do decyzji o zabraniu nieletnich z rodzinnego domu. Sąd Rodzinny może zdecydować o umieszczeniu dzieci w rodzinnym pogotowiu. Tam spędzają kilka dni, miesięcy, a czasem nawet ponad rok. Jeśli rodzina naturalna nadal nie może zająć się dzieckiem, sąd podejmuje kolejną decyzję – albo kieruje dziecko do domu dziecka, albo do rodziny zastępczej. W tym momencie właśnie wkracza Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Sąd zwraca się do PCPR o wskazanie kandydatów na rodziny zastępcze. PCPR wcześniej szkoli kandydatów na zastępczych rodziców a potem – gdy stają się rodziną zastępczą - przejmuje pieczę nad nimi i dzieckiem.

- My dowiadujemy się o problemach rodziny i dziecka dopiero w tym momencie – po orzeczeniu sądu i ustanowieniu rodziny zastępczej. Naszym głównym zadaniem jest zapewnienie opieki dzieciom, które chwilowo nie mogą być z rodziną – wyjaśnia dyrektor Talarczyk. - Zawsze lepiej, jak dziecko trafia do rodziny zastępczej. Dom dziecka to ostateczność zwykle stosowana wobec dzieci bardzo trudnych wychowawczo, dzieci z którymi rodziny zastępcze po prostu nie mogły sobie poradzić. Mamy osiemnaścioro dzieci w domach dziecka i to rozsianych po całej Polsce, bo o miejsca w placówkach bardzo trudno.

Rodzina zastępcza, podobnie jak dom dziecka, traktowane są jako tymczasowe miejsce pobytu.
- Troską wszystkich jest, by jeśli tylko dziecko ma rodzinę biologiczną, wróciło do niej – podkreśla Małgorzata Przybyła. - Jeśli sąd decyduje o ograniczeniu praw rodzicielskich i umieszczeniu dzieci w rodzinach zastępczych, to z zasady do czasu unormowania sytuacji w biologicznej rodzinie. Rodzice mają czas na szukanie pracy, leczenie czy na przykład rehabilitację po przewlekłej chorobie, która uniemożliwiła opiekę. Zawsze zakładamy, że dziecko wróci do domu, ale tymczasem musi być otoczone opieką w najbardziej przypominającym rodzinę miejscu – rodzinie zastępczej.

Powroty do rodzinnego domu bywają trudne dla rodziców zastępczych. Nie jest łatwo rozstać się z ukochanym wychowankiem.
- Przygotowujemy rodziców zastępczych do tego. Na pierwszym miejscu zawsze jest dobro dziecka, dlatego troską wszystkich jest podtrzymanie więzi dziecka z rodzicami biologicznymi, oczywiście, jeśli nie są oni dla niego zagrożeniem. Rodzice zastępczy o tym wiedzą i jeśli nie jest to zabronione sądownie, powinni dbać o dobry kontakt dziecka z jego krewnymi.

W praktyce jednak, niestety, bardzo rzadko dzieci wracają na łono biologicznej rodziny. Zdecydowana większość dzieci w rodzinie zastępczej dochodzi do pełnoletniości. Potem mogą zostać w rodzinie zastępczej, wrócić do rodzinnego domu, albo przez trzy lata korzystać z pokoju w mieszkaniu chroninym stworzonym przez starostwo powiatowe.

- Rodzina zastępcza, to najlepsza forma opieki nad dziećmi, którymi rodzice nie mogą lub nie chcą się zająć. Dlatego tak bardzo zależy nam na tym, by takich rodzin było jak najwięcej – mówi dyrektor Talarczyk.

Aby zostać rodziną zastępczą, trzeba przede wszystkim chcieć otworzyć się na obce dziecko. Trzeba też spełnić kilka warunków formalnych: mieszkać w Polsce, jedna z osób musi pracować zarobkowo, ważny jest dobry stan zdrowia i pozytywna opinia Ośrodka Pomocy Społecznej. Kościańskie PCPR zbiera ponadto zaświadczenia o niekaralności, ale ustawa tego nie wymaga.

- Zależy nam, by wiedzieć o przyszłych rodzicach zastępczych jak najwięcej. Ewentualne problemy z prawem to nie najlepsza rekomendacja dla opiekunów dzieci, choć oczywiście nie przesądzająca o tym, czy będą dobrymi rodzicami zastępczymi, czy nie - wyjaśnia Małgorzata Przybyła.

Kandydaci na niespokrewnioną rodzinę zastępczą przechodzą trwające około pół roku szkolenie. Można założyć też zawodową rodzinę zastępczą wielodzietną (do 6 dzieci), specjalistyczną (do 3 dzieci) lub pogotowie rodzinne (do 3 dzieci). Jeden z opiekunów w zawodowej rodzinie otrzymuje wynagrodzenie za opiekę nad dziećmi. Rodzina otrzymuje też oczywiście pieniądze na utrzymanie dzieci. W powiecie kościańskim są trzy zawodowe rodziny. Nie ma żadnego pogotowia rodzinnego.

- Wszystkim chętnym do założenia niespokrewnionej rodziny zastępczej czy to zawodowej, czy też nie, albo pogotowia rodzinnego - zapraszamy do nas. Udzielimy odpowiedzi na wszystkie pytania – mówi dyrektor Talarczyk.

PCPR w Kościanie ul. Kazimierczaka 41, 64-000 Kościan tel./faks: 065 511 01 66 e-mail: [email protected] (Al)

GK 50