Święcenie pokarmów

W Wielką Sobotę święci się pokarmy przeznaczone na wielkanocny stół. Fotoreporter uwiecznił dzisiejszą święconkę w Kiełczewie.

Tradycją Wielkiej Soboty jest poświęcenie pokarmów wielkanocnych: chleba - na pamiątkę tego, którym Jezus nakarmił tłumy na pustyni; mięsa (wędliny) - na pamiątkę baranka paschalnego, którego spożywał Jezus podczas uczty paschalnej z uczniami w Wieczerniku oraz jajek, które symbolizują nowe życie. W koszyczku wielkanocnym nie może zabraknąć także baranka (z masła, ciasta, cukru lub czekolady) oraz soli, która ma chronić przed zepsuciem.

W Polsce zwyczaj błogosławienia pokarmów przyjął się w XIV wieku. Najstarsza w naszym kraju zapisana benedykcja pokarmów wielkanocnych pochodzi z 1300 roku i znajduje się w Mszale Gnieźnieńskim.

Oskar Kolberg taki opisał skład wielkopolskiej święconki z połowy XIX wieku:

„Zawsze z kilku placków, kawałka szynki, kiełbasy, jaj, wódki, chrzanu i soli składać się koniecznie musi. Po południu zaś, proboszcz miejscowy przybywa, i najprzód we dworze poświęca zastawę. Potem wychodzi na podwórze, gdzie kobiety ze wsi dwoma rzędami ze swemi święconkami zasiadłszy, oczekują go w milczeniu. [...] Inni zaś niniejsze zapasy wiktuałów do święcenia mający, zbierają to w kosze i rzędem z całej wsi stawiają, co również kapłan święci. Po tem wszystkiem mówią sobie kobiety z radością:
Niedaleko Wielkanocka
tylko do niej jedna nocka
Kiedy Bóg da, dożyjewa
to się mile udciśniewa
przypijając, zajadając
święcone jajecka. ”

Dzisiejsze koszyczki są niemal takie same, jak te sprzed wieków. Dawniej koszyki ze święconką zanosiły do kapłana gospodynie. Dzisiaj przynoszą je głównie dzieci i młodzież.

Fot. Bogdan Ludowicz

Już głosowałeś!