Gmina odda pałac w Cichowie

Na mocy decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji kilka nieruchomości położonych w Cichowie przejmie Skarb Państwa. Po jej uprawomocnieniu się gmina nie będzie już odpowiedzialna za zabytkowy pałac, ale straci także działki, które obecnie użytkuje

Pałac w Cichowie został wybudowany na początku XX wieku według projektu architekta Rogera Sławskiego. Jego właścicielem był Mieczysław Bukowiecki, uczestnik powstania wielkopolskiego, później generał Wojska Polskiego. Po drugiej wojnie światowej pałac wraz z majątkiem został przejęty przez państwo. Od 1992 roku obiekt jest w rękach gminy Krzywiń. Został przekazany lokalnemu samorządowi przez ówczesnego wojewodę leszczyńskiego na realizację zadań z zakresu kultury i turystyki.

Do 2008 roku pałac był użytkowany. Od trzynastu lat niszczeje. Gmina przygotowywała się do jego sprzedaży. Uporządkowane zostały wówczas kwestie granic działek i zabezpieczone przejście nad jeziorem. Następnie opracowany został miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W obowiązującym nadal dokumencie określono, że pałac wraz z przyległym terenem może być wykorzystywany na cele związane z kulturą, rekreacją i turystyką. Zakładano, że w obiekcie położonym w wypoczynkowej miejscowości, w pobliżu jeziora i z dala od zabudowań, może powstać nowoczesny hotel i SPA. Niestety, tej koncepcji nie udało się zrealizować.

Przygotowania do przetargu na pałac i przyległy do niego park ruszyły w 2010 roku. Cenę wywoławczą określono wówczas na 1,9 mln złotych. Nieruchomość wystawiono na sprzedaż dopiero w roku 2012. Chętnych na zakup pałacu nie było. Drugi przetarg nie doszedł do skutku. Wojewoda wielkopolski nakazał wstrzymanie procedury. Powodem było roszczenia jednego z potomków dawnych właścicieli. Zażądał on zwrócenia nieruchomości. Gmina zaproponowała mu skorzystanie z prawa pierwokupu, ale nie był tym zainteresowany. Ruszyła za to długa procedura ustalania, czy potomek właścicieli ma prawo ubiegać się o zwrot majątku. W takiej sytuacji władze gminy chciały przekazać nieruchomość na rzecz Skarbu Państwa. Nie było na to jednak zgody.

Stan pałacu z roku na rok ulegał pogorszeniu. Mimo nacisków ze strony konserwatora zabytków, gmina nie inwestowała w nieruchomość o nieuregulowanej sytuacji własnościowej. Wykonywała tylko niezbędne prace. Zleciła opracowanie dokumentacji projektowej dotyczącej renowacji konstrukcji wewnątrz budynku, a później wymianę części dachu.

W 2017 roku pojawiło się światełko w tunelu i szansa na rozwiązanie patowej sytuacji. Wojewoda wielkopolski uznał wówczas, że zespół pałacowo-parkowy w Cichowie nie podlegał dekretowi o przeprowadzeniu reformy rolnej z 1944 roku. Nie był bowiem wykorzystywany do produkcji rolnej. Spadkobiercy majątku zyskali możliwość ujawnienia się w księgach wieczystych. W ubiegłym roku wydawało się, że są blisko dopełnienia formalności i przejęcie pałacu. W tym roku w Internecie pojawiło się nawet ogłoszenie o sprzedaży pałacu wraz z… jeziorem, co wywołało zdziwienie władz gminy. W postępowaniu administracyjnym bowiem jezioro nigdy się nie pojawiło.

Po latach oczekiwań władze gminy Krzywiń doczekały się rozstrzygnięcia sprawy. 13 lipca br. decyzję wydał Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji. Stwierdził nieważność decyzji wojewody leszczyńskiego z 1992 roku. Uznał, że została ona wydana z naruszeniem prawa. Minister podkreślił, że gmina Krzywiń nie wykonała na nieruchomościach jakichkolwiek czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych w zakresie stworzenia centrum kulturalno-turystycznego w Cichowie. Nie zostały zatem spełnione przesłanki, umożliwiające przekazanie nieruchomości.

Decyzja ministerstwa oznacza, że przekazane gminie w 1992 roku nieruchomości w Cichowie mają wrócić do Skarbu Państwa. Nie chodzi tylko o pałac z przyległym parkiem, ale także działki, w pobliżu plaży Zacisze. Jest tam parking oraz budynek, w którym znajdują się pomieszczenia dla ratowników, ogólnodostępne toalety i świetlica wiejska. Decyzja komunalizacyjna dotyczyła także części gruntów, na których znajduje się Skansen Filmowy „Soplicowo”. W tym przypadku nieruchomości mają jednak pozostać w rękach obecnych właścicieli.

- Po wielu latach mamy w końcu wiążącą decyzję. Z barków gminy schodzi sprawa pałacu. Spadkobiercy mogą próbować uregulować w sądzie kwestie własności. Wiemy, że chcą sprzedać pałac. Być może znajdzie się kupiec, który przywróci temu obiektowi blask, stworzy miejsce do rekreacji i turystyki, tym bardziej, że nadal obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – mówi Bartosz Kobus, sekretarz gminy Krzywiń. - Przed nami jednak wystąpienie o ponowną decyzję komunalizacyjną dotyczącą działek w pobliży plaży Zacisze. Będziemy się o nie starać. Od lat są związane z działalnością kulturalną i rekreacją. Nie powinno być problemu z ich odzyskaniem. (h)