Pół wieku kościańskiego Cechu

Cech Rzemiosł Różnych w Kościanie obchodzi w tym roku jubileusz 50-lecia

Nad rocznicowymi uroczystościami, które zorganizowano w minioną sobotę, 8 listopada, honorowy patronat objęli: starosta Andrzej Jęcz i burmistrz Kościana Jerzy Bartkowiak. Święto kościańskiego rzemiosła rozpoczęła msza św. w intencji rzemieślników Ziemi Kościańskiej, którą odprawiono w kościele farnym w Kościanie. Rzemieślnicza delegacja złożyła wieńce na grobach Ignacego Richtera, Franciszka Ciesielskiego, Józefa Rękosia - Starszych Cechu oraz Mariana Wizerkaniuka, długoletniego kierownika biura Cechu.

- My rzemieślnicy kościańscy jesteśmy spadkobiercami wielowiekowej tradycji związanej nierozerwalnie z początkami naszego miasta. Doskonale wiemy, że rzemiosło kościańskie zawsze było solą tej ziemi - powiedział Ireneusz Michalak, Starszy Cechu rozpoczynając obchody 50-lecia. - Przez wieki w Kościanie rękodzielnicy kształtowali podstawowe wartości, takie jak: szacunek do pracy, rzetelność i uczciwość. My jako ich spadkobiercy mamy prawo i obowiązek, w rocznicę 50-lecia działalności Cechu Rzemiosł Różnych, przypomnieć o naszych korzeniach i dawnych rzemieślniczych zasadach. Jesteśmy z tego dumni i będziemy się starali dochować wierności tym zasadom i wartościom - obiecał. - Mam nadzieję, że wraz z powrotem poszanowania wytworów rąk i umysłów polskich rzemieślników, rzemiosło odzyska należne mu miejsce. Wspólnie możemy i chcemy być siłą, która odegra znaczącą rolę w życiu miasta i powiatu.
Najstarszy zapis wzmiankujący o kościańskich szewcach, sukiennikach, kowalach i kołodziejach pochodzi z 1310 r. Od roku 1420, kiedy król Władysław Jagiełło nadał Kościanowi prawo swobodnego wyboru burmistrza, rajców, ławników i starszych, miejscowy cech zyskał wpływ na rozwój miasta. Kościańscy rzemieślnicy włączyli się czynnie do walki z najeźdźcami. W 1873 r. z inicjatywy dr. med. Klemensa Koehlera utworzyli Towarzystwo Przemysłowe, przy którym trzy lata później powstało koło śpiewacze Lutnia. Po odzyskaniu niepodległości rzemieślnicy reaktywowali polskie cechy. Jako pierwsze zorganizowały się cech kowalsko-ślusarski, rzeźnicki, piekarski, siodlarski i malarski. W 1922 r. w Kościanie działały 230 warsztatów, a 11 lat później już 701. Kościańscy wytwórcy brali czynny udział w walkach narodowo-wyzwoleńczych: Potopie Szwedzkim, powstaniach kościuszkowskim, listopadowym, styczniowym, wielkopolskim, Wiośnie Ludów, bitwie nad Bzurą, obronie Warszawy. Po zakończeniu wojny w Kościanie powołano Powiatowy Związek Cechów, który skupiał 10 cechów branżowych.
- Po wielu reorganizacjach rzemiosła postanowiono wrócić do idei związków cechowych, organizując w miastach powiatowych cechy rzemiosł różnych - przypomniał Michalak. - Kościański cech powstał z zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu 30 czerwca 1953 r., a jego pierwszym starszym został mistrz ślusarski Ignacy Richter. Od tej daty minęło już 50 lat. To lata, w których przeżywaliśmy wzloty i upadki, zmiany gospodarcze, polityczne i administracyjne.
I mimo wielu zmian kościańscy rzemieślnicy trwają, rozwijają swoje zakłady, szkolą swoich następców, utrzymują kontakty z rzemieślnikami z partnerskiego Alzey, wraz z chórem Lutnia podróżują po świecie, działają w Kurkowym Bractwie Strzeleckim reaktywowanym w 1990 r. Dziś kościański Cech skupia 131 zakładów, są wśród nich firmy rodzinne. Cztery lata temu przy CRR powstał Rzemieślniczy Klub Seniora ,,Słoneczko’’, którego prezesem został Czesław Grześkowiak.
W sali Kościańskiego Ośrodka Kultury, wspólnie z rzemieślnikami Ziemi Kościańskiej świętowali: Jerzy Bartnik - prezes Związku Rzemiosła Polskiego, poseł RP Tadeusz Myler, Jerzy Bałoszyk - wicewojewoda województwa wielkopolskiego, Stanisław Wojciak - dyrektor kancelarii Sejmiku Województwa Wielkopolskiego, Antoni Odzimek i Jan Pawlak - wiceprezesi Izby Rzemieślniczej w Poznaniu, władze samorządowe miast, gminy i powiatu kościańskiego oraz delegacje cechów z Czempinia, Śmigla, Leszna, Wschowy, Góry, Gostynia, Rawicza i Śremu. Goście złożyli cechmistrzowi Michalakowi prezenty, gratulacje i życzenia dalszego rozwoju i satysfakcji z pracy.
- Zawsze dobrze się czułem wśród braci rzemieślniczej - deklarował wicewojewoda Bałoszyk, po czym życzył: - Wchodząc do Unii Europejskiej nie zapominajcie o swojej wspólnocie. Pokonajcie trudności jakie przyniesie przyszłość i pracujcie dla dobra waszego regionu i Wielkopolski.
Burmistrz Bartkowiak poinformował, że kościański Cech został wyróżniony statuetką ,,Kościan dziękuje’’, która wręczona zostanie 27 listopada na sesji Rady Miejskiej Kościana.
- Jeśli spełni się choć połowa waszych życzeń, to będziemy szczęśliwymi i dostatnimi ludźmi - powiedział dziękując Ireneusz Michalak.
Podczas sobotniej uroczystości wyróżniającym się działaczom kościańskiego Cechu wręczono odznaczenia państwowe i rzemieślnicze. Za zasługi na rzecz rozwoju rzemiosła wielkopolskiego prezydent RP Aleksander Kwaśniewski uhonorował Mieczysława Szłapkę Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Jana Kaźmierczaka i Piotra Mądrego - Złotym Krzyżem Zasługi, Władysława Bukiewicza, Jana Chomskiego i Romualda Wojciechowskiego - Srebrnym Krzyżem Zasługi. Za szczególne zasługi w działalności na rzecz rzemiosła polskiego Złoty Medal im. Jana Kilińskiego odebrali: Tadeusz Drgas, Bogdan Grygier, Celestyn Klupsz, Tadeusz Myler i Czesław Szymański. Srebrny Medal im. Jana Kilińskiego wręczono: firmie Piekarnia-Cukiernia Marii i Pawła Walenciaków, Janowi Bartkowiakowi, Ryszardowi Hohensee, Czesławowi Kobuszyńskiemu, Jerzemu Tycnerowi i Stefanowi Zamelczykowi. Za zasługi w kształceniu młodych kadr rzemieślniczych Medalami Komisji Edukacji Narodowej wyróżniono: Edmunda Dobronieckiego, Ireneusza Michalaka, Henryka Nowaka, Bogdana Skupienia, Dominika Szkodzińskiego, Franciszka Tomaszewskiego, Mariana Tyrzyka i Franciszka Zimonia. Złotymi Odznakami za zasługi w rozwoju rzemiosła wielkopolskiego odznaczono Jerzego Bartkowiaka, Andrzeja Jęcza, Krzysztofa Hohensee, Andrzeja Kurka, Marka Majchrzaka i Renatę Stucką. Za wyrozumiałość w pracy społecznej małżonka Złotymi Odznakami wyróżniono: Jadwigę Dobroniecką, Urszulę Drgas, Halinę Hohensee, Jagusławę Kurasiak, Marię Myler, Ewę Michalak, Mirosławę Szkodzińską, Zofię Szymańską i Grażynę Tycner. Natomiast Dorota Adaszkiewicz, Wiktor Czajka, Mariusz Karolczak, Angelika Lewandowska, Ewa Palacz, Grzegorz Przymus, Jacek Ratajczak, Florian Sekuła, Czesława Stężycka, Jerzy Til i Tomasz Wojtkowiak otrzymali Srebrne Odznaki za zasługi w rozwoju rzemiosła wielkopolskiego. Honorowe Odznaki Rzemiosła wręczono: Mirosławowi Adamczakowi, Janowi Antoniakowi, Janowi Bobowskiemu, Janowi Bielawskiemu, Andrzejowi Foremskiemu, Czesławowi Grubskiemu, Ryszardowi Grzesiakowi, Czesławowi Harykowi, Edmundowi Kaczmarkowi, Zdzisławowi Kurasiakowi, Joannie Krauze, Hieronimowi Łopuszewskiemu, Stanisławowi Michalakowi, Karolowi Pawlakowi, Czesławowi Płotkowiakowi, Piotrowi Piechelowi, Januszowi Rowińskiemu, Wandzie Wower, Franciszkowi Wowerowi, Pawłowi Walenciakowi i Marianowi Witkowskiemu. Dyplomy uznania przekazano: Towarzystwu Śpiewu Lutnia, Rzemieślniczemu Klubowi Seniora ,,Słoneczko’’, Marianowi Barłożykowi, Władysławowi Bukiewiczowi, Edmundowi Dobronieckiemu, Celestynowi Klupszowi, Janowi Pawlakowi i Józefowi Pryfrowi.
W mini koncercie wystąpił chór Lutnia pod dyrekcją Zygmunta Cichockiego. Obchody jubileuszu kościańskiego rzemiosła zakończyła tradycyjna rzemieślnicza biesiada.
KARINA JANKOWSKA