Pomnik Polaków z Granit-Maru

Ponad sto ton materiałów wyeksportowała do Wielkiej Brytanii kościańska firma Granit – Mar. Są to gotowe elementy, z których powstanie Pomnik Polskich Sił Zbrojnych. Obiekt zostanie usytuowany w Brytyjskim Arboretum koło Litchfield w Staffordshire.

Monument ma upamiętniać polskich żołnierzy i ludność cywilną, którzy oddali swe życie podczas II wojny światowej. Jego elementami będą ponad czterometrowa rzeźba i szesnaście tablic.

Brytyjskie Narodowe Arboretum położone jest na 150 akrach zalesionego terenu. Poświęcone jest pamięci żołnierzy poległych w I i II wojnie światowej oraz innych konfliktach zbrojnych XX i XXI wieku. Ma tam powstać około 40 pomników. Pomimo faktu, że Polska wystawiła czwartą co do wielkości armię, która walczyła z tyranią Niemiec, w Arboretum nie ma miejsca upamiętniającego Polaków. Hołdem dla nich ma być Pomnik Polskich Sił Zbrojnych. Nad jego wykonaniem czuwa specjalnie powołany Komitet. Przewodniczy mu dr Marek Stella-Sawicki i jego zastępca dr Andrzej Meeson-Kielanowski. Jego realizacja możliwa jest dzięki wsparciu finansowemu Stowarzyszenie Polskich Kombatantów, Stowarzyszenia Lotników Polskich oraz wielu innych organizacji.

- Pomnik zostanie umieszczony w centralnej części parku historycznego. Będzie drugim pod względem wielkości, po brytyjskim – wyjaśnia autor projektu pomnika Robert Sobociński.

Głównym elementem będzie rzeźba przedstawiająca cztery postacie stojące pod słupem, nad którym wznosi się orzeł. Postacie symbolizują: uczestnika walk o Monte Casino, marynarza z załogi okrętu „Błyskawica”, pilota dywizjonu 303, który walczył w bitwie o Wielką Brytanię oraz łączniczkę z powstania warszawskiego, reprezentującą Armię Krajową. Mur natomiast symbolizuje Polskę.

- Przygotowując projekt w dużej mierze kierowałem się „smakiem” brytyjskich pomników. Zastosowaliśmy jasny kamień. Rzeźba jest bardzo detaliczna w konwencji brytyjskich pomników historycznych – wyjaśnia Sobociński. - Również koncepcja kręgu, która została przyjęta, jest mocno zakorzeniona w kulturze brytyjskiej. Symbolika obiektu jest bardzo prosta i czytelna.

Rzeźba zostanie umieszczona w centralnym miejscu koła o średnicy 18 metrów. Na jego obrzeżach stanie 16 tablic z tekstami upamiętniającymi najważniejsze jednostki Armii Polskiej oraz ważniejsze bitwy, w których Polacy brali udział. Całokształt ma być nie tylko hołdem dla poległych, ale także źródłem informacji dla zwiedzających. Monument zostanie odsłonięty przez księcia Kentu, podczas uroczystości związanych z upamiętnieniem 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

Pomnik to jedno z największych zamówień, które realizuje kościańska firma Granit – Mar. na 16 tablicach wykuto około ośmiu tysięcy liter. Każda z tablic waży blisko tonę.

- Żeby przewieźć wszystkie elementy potrzebne są cztery tiry. To nie tylko tablice, ale również elementy niezbędne do budowy pomnika. Montaż potrwa około miesiąca – wyjaśnił właściciel Granit – Mar, Mirosław Gryś. Materiały do Wielkiej Brytanii przetransportowała kościańska firma Daltrans. (h)

GK 28/2009