Zamek jeszcze poczeka

Muzeum Regionalne w Kościanie zakończyło drugi sezon poszukiwań pozostałości konstrukcji obronnych średniowiecznego miasta

W tym roku prace skoncentrowały się w najciekawszym miejscu  ubiegłorocznych badań, za budynkiem PZU, tuż przy kanale Obry. To tutaj, w wykopie numer 5, odsłonięto solidną ławę fundamentową (ok. 2,5 metra szerokości) murów obronnych. Prawdopodobnie XIII-wieczna konstrukcja do dziś zachowała się w postaci kilku warstw z kamienia. Co ciekawe, pierwsze trzy warstwy układane były w podmokłym terenie zupełnie bez zaprawy. Dopiero kolejne warstwy kamieni wyrównywano zaprawą, w której widoczne są m.in. fragmenty średniowiecznych cegieł (tzw. palcówki, od podłużnych śladów palców ówczesnych wykonawców).

 W tym miejscu archeolog Janusz Grupiński z MR uchwycił południowy odcinek muru, który niegdyś otaczał miasto owalem o długości 1150 metrów. Wykopaliska wzbogacają naszą wiedzę o historii miasta, choćby podważając tezę, jakoby mury obronne wzniesiono w całości z cegły. Pewne jest, że przynajmniej w części były one kamienne, choć stan zachowania ich pozostałości (przynajmniej w tym miejscu) uniemożliwia określenie do jakiej wysokości. Inną ciekawą hipotezę pozwolił potwierdzić wykop nr 6. Wykonany kilka metrów na wschód od ,,piątki’’ uwidocznił wyraźny silny spadek terenu w stronę kanału (na południe).

 - Tak silne obniżenie terenu sugeruje, że między Obrą a murem obronnym był jeszcze wał ziemny – powiedział J. Grupiński – Wyglądało to podobnie jak istniejące obecnie Wały Żegockiego i pasuje do źródeł historycznych.

 Tegoroczny sezon wykopaliskowy przyniósł również dużą ilość tzw. zabytków ruchomych, głównie fragmentów ceramicznych, pochodzących ze średniowiecza  naczyń oraz kości zwierząt hodowlanych. Do najciekawszych zabytków należy fragment kilkucentymetrowej figurki (o której napisaliśmy jako pierwsi 17 sierpnia) oraz fragmenty ceramicznych kafli pieców, w tym z motywami architektonicznymi. Co ciekawe w Muzeum odnaleziono dwie bardzo podobne figurki. Obie według tzw. karty muzealnej pochodzą z Jezierzyc i są datowane na XIV wiek. Chronologicznie pasują więc idealnie do odnalezionej w tym roku trzeciej postaci. Jedna z postaci odnalezionych w muzeum ma, podobnie jak właśnie wydobyta z ziemi, otwór w spodniej części. Dzięki drugiej, najlepiej zachowanej ze wszystkich, wiemy że są to kobiety (widoczne są piersi). Kogo przedstawiają i jaką rolę pełniły?

 Ciągle natomiast nie ma odpowiedzi chyba na najbardziej frapujące pytanie dotyczące średniowiecznego Kościan: w którym miejscu znajdują się pozostałości zamku? Z archiwalnych planów miasta i potwierdzonych przez archeologów zarysów murów obronnych można przypuszczać, że zamek stał w okolicach tzw.  pawilonu chirurgicznego kościańskiego ZOZ. W przyszłości będzie to z pewnością ciekawy teren do badań nad historią Kościana. (c)

GK nr 42/2005

Już głosowałeś!