Wyborcze ułatwienia

Wybory parlamentarne zarządzone na 9 października przeprowadzone zostaną według przepisów kodeksu wyborczego, który wszedł w życie 1 sierpnia. Wprowadza on zmiany dotyczące wyborców niepełnosprawnych i osób powyżej 75. roku życia. Poniżej przestawiamy krótki poradnik dotyczący ułatwień dla tej grupy wyborców

Ułatwienia dla osób niepełnosprawnych i starszych

Zmiana lokalu wyborczego na dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych

Osoby niepełnosprawne mogą zmienić lokal wyborczy na inny na terenie swojej gminy. Oznacza to, że jeśli ich lokal „macierzysty” nie jest przystosowany do ich potrzeb, mogą się przepisać do takiego, do którego będą mogli się dostać. We wniosku powinny się znaleźć następujące dane: nazwisko i imiona wyborcy, imię ojca; data urodzenia; numer ewidencyjny PESEL; adres zamieszkania. Wniosek należy złożyć do 26 września.

Pamiętaj! Jeśli złożyłeś taki wniosek, z urzędu zostaniesz wykreślony z„macierzystego” obwodu (lokalu). Oznacza to, że nie możesz zmienić zdania i w nim zagłosować.

Głosowanie przez pełnomocnika

Osoby, które nie mają jak dotrzeć do lokalu przystosowanego dla niepełnosprawnych i wyborcy powyżej 75. roku życia, mogą głosować przez pełnomocnika. Za pośrednictwem pełnomocnika głosować mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat – niezależnie od stanu zdrowia.

Pełnomocnikiem może zostać osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający jej pełnomocnictwa i posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Żeby udzielić pełnomocnictwa trzeba najpóźniej 29 września złożyć odpowiedni wniosek do wójta (burmistrza) gminy, w której jest się wpisanym do rejestru. Wniosek składa się na urzędowym formularzu (dostępny w urzędzie) dołączając do niego:
·   pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa;
·   kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności - jeżeli wyborca w dniu głosowania nie będzie miał ukończonych 75 lat;
·   kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być pełnomocnikiem - jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej gminie co udzielający pełnomocnictwa.

Uwaga! Osoba udzielająca pełnomocnictwa nie musi iść osobiście do urzędu gminy. Wniosek i potrzebne dokumenty może w jej imieniu złożyć każdy. Na podstawie tego wniosku burmistrz (wójt) albo upoważniony pracownik urzędu udzieli aktu pełnomocnictwa. Jeśli jednak w złożonym wniosku znajdzie się odpowiednia prośba, osoba udzielająca aktu uda się - żeby to zrobić - do mieszkania osoby udzielającej pełnomocnictwa albo innego wskazanego przez nią miejsca (jeśli znajduje się ono na terenie gminy).

Głosowanie korespondencyjne

W tegorocznych wyborach po raz pierwszy wyborcy niepełnosprawni (o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności) będą mogli głosować również za pośrednictwem poczty. Procedura wygląda następująco:

·   do 19 września wyborcy niepełnosprawni mają możliwość zgłaszania w swoich urzędach gmin zamiaru głosowania korespondencyjnego (pocztowego) – zamiar ten może być zgłoszony ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie powinno zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, a także wskazanie adresu stałego zamieszkania, na który ma być wysłany pakiet wyborczy do głosowania korespondencyjnego. Do zgłoszenia dołączyć też należy kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności.

·   W zgłoszeniu wyborca niepełnosprawny może zażądać przesłania mu wraz z pakietem wyborczym nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.

·   Najpóźniej na tydzień przed wyborami pracownik urzędu gminy lub listonosz powinien dostarczyć wyborcy pakiet zawierający: kopertę zwrotną, karty do głosowania; kopertę na karty do głosowania, instrukcję głosowania korespondencyjnego; nakładki na karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a - jeżeli wyborca zażądał ich przesłania; oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.

·   Wyborca po zakreśleniu wybranych kandydatów na kartach, wkłada je do koperty na karty do głosowania, a tę kopertę do koperty zwrotnej i przesyła na adres komisji obwodowej, do której jest zapisany. Możliwe będzie również przekazanie przesyłki listonoszowi, bez konieczność·   i wizyty na poczcie. Przesyłka jest BEZPŁATNA.

Uwaga! Głosy oddane korespondencyjne powinny trafić do komisji wyborczej do chwili zakończenia głosowania. Nie należy więc zwlekać z odesłaniem przesyłki.

Koperty z głosami oddanymi pocztą przekazywane są komisjom obwodowym w godzinach głosowania. Komisja wyjmuje z koperty zwrotnej kopertę zawierającą kartę do głosowania i wrzuca ją do urny. Dzięki temu, nie jest możliwe ustalenie, na kogo dany wyborca zagłosował. Tajność głosowania zostaje zagwarantowana.

Głosowanie przy użyciu nakładki w języku Braille’a

Do 26 września wyborcy niepełnosprawni mogą też zgłaszać w urzędach gmin zamiar głosowania w lokalu wyborczym przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. W zgłoszeniu wyborca obowiązany jest wskazać właściwy dla niego obwód głosowania. Wówczas nakładka będzie dostępna w lokalu wyborczym.

Pomoc innej osoby

Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego, wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać inna osoba, z wyłączeniem członków komisji wyborczych i mężów zaufania. Niestety, przepisy nie precyzują jaki jest zakres dozwolonej pomocy. Należy sądzić, że obejmuje to pomoc w dotarciu do lokalu i udaniu się do miejsca przeznaczonego do oddawania głosów (kabina wyborcza, inne miejsce zapewniające tajność głosowania), odczytanie listy kandydatów, pomoc we wrzuceniu karty do urny wyborczej. Należy jednak pamiętać, że osoba taka powinna jednak powstrzymywać się przed zachowaniami naruszającymi tajność głosowania, a czuwać nad tym powinien przewodniczący komisji obwodowej.

Materiały kampanii społecznej „Masz głos. Masz wybór”