Wyczytane ze średniowiecznych kronik

Czy można przypominać Turkom ich dawne dzieje nie znając tureckiego? Okazuje się, że można. Kościański historyk opublikował w tureckim czasopiśmie artykuł o ucieczce chorezmszacha Dżelal ad-Dina do Indii w XIII wieku.

Przeglądając marcowy numer „Derin Tarih”, tureckiego czasopisma popularno-naukowego poświęconego historii, można natknąć się na kilkustronicową publikację, której autor nosi swojsko brzmiące nazwisko Hubert Józefowski. Tekst w języku tureckim opowiada o ucieczce chorezmszacha Dżalal ad-Dina Manguberti do Indii przed armią Czyngis-chana w roku 1221.

Z Wikipedii można się dowiedzieć, że bohater tekstu to ostatni przedstawiciel tureckiej dynastii Anuszteginidów z Imperium Chorezmijskiego. Nie ma jednak w Wikipedii informacji o Hubercie Józefowskim. Tu z pomocą przychodzi archiwum koscian.net, w którym można znaleźć informacje o wydanej przed trzema laty publikacji „Gorący styczeń 1945 roku” poświęconej walkom Armii Czerwonej z Wehrmachtem o Ziemię Kościańską. Dowiadujemy się z niej, że autor jest kościaniakiem.

W tej materii nic się nie zmieniło, nadal mieszkam w Kościanie. Jedynie moje zainteresowania historyczne sięgają teraz odleglejszych czasów i ziem – mówi Hubert Józefowski.

Autor ukończył wschodnioznastwo na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Nazwa kierunku bywa myląca. Nie jest to bowiem orientalistyka, a interdyscyplinarne studia regionalne na Katedrze Studiów Wschodnich Wydziału Historii UAM, poświęcone krajom byłego ZSRR. Skupiają się one na specyfice regionu Europy Wschodniej, Azji Środkowej i Syberii.

Wiedza wyniesiona ze studiów i znajomość języka rosyjskiego okazały się bezcenne przy studiowaniu materiałów źródłowych dotyczących walk Armii Czerwonej na Ziemi Kościańskiej. W przypadku opisywania wydarzeń ze średniowiecza autor korzystał głównie z rosyjskich i angielskich tłumaczeń muzułmańskich kronik oraz z istniejących opracowań.

Szkic artykułu napisałem w języku polskim, a do tureckiej redakcji wysłałem angielskie tłumaczenie. Tam uznano, że temat jest ciekawy, a forma przystępna i postanowiono wydrukować mój tekst. Oczywiście przetłumaczono go na język turecki – mówi Hubert Józefowski.

Bohaterem artykułu jest ostatni przedstawiciel tureckiej dynastii Anuszteginidów z Imperium Chorezmijskiego, który – choć poniósł ostatecznie klęskę - potrafił dowieść, że Mongołowie nie są niezwyciężeni, co miało wówczas ogromne znaczenie psychologiczne dla świata islamu.

Kościański pasjonat historii zamierza dalej studiować dzieje tej części świata i przygotowywać kolejne publikacje. Jeśli takie się pojawią, z pewnością o nich poinformujemy. (s)