Zagadkowa osada w pobliżu Kościana. Ma 2700 lat

Odkrycie zagadkowej osady obronnej w Rogaczewie Wielkim na terenie Parku Krajobrazowym im. gen. Dezyderego Chłapowskiego, to prawdziwa gratka dla archeologów i historyków. Co sprawia, że to odkrycie jest tak wyjątkowe?

O osadzie, odkrytej dzięki skanowaniu zdjęć lotniczych, wiadomo od kilku lat. Samą metodę badawczą i odkryte dzięki niej w rejonie Kościana pradawne grody opisali przed czteroma laty, na łamach Biuletynu Parków Krajobrazowych Wielkopolski, Artur Golis i Hanna Nowak. Głośno o niezwykłym odkryciu w Rogaczewie zrobiło się kilka miesięcy temu po publikacji Szymona Zdziebłowskiego na łamach National Geographic.

Odkrycie dzięki technologii

Przez tysiąclecia pozostałości osady były ukryte pod warstwą ziemi, aż do czasu, gdy Artur Golis, pracownik służby Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, dokonał niezwykłego odkrycia dzięki technologii LiDAR, ogólnodostępnej w ramach projektu ISOK. Badanie lidarem polega na odwzorowaniu trójwymiarowych modeli terenu na podstawie promieni laserowych. To dzięki tej metodzie zauważono tajemniczą osadę.

Osada ta, o długości około 150 metrów i szerokości około 50 metrów, ukrywa w swoim wnętrzu trapezoidalną w planie strukturę, której funkcja wciąż pozostaje zagadką dla badaczy. Hipoteza głosi, że był to obiekt obronny, co potwierdzają przeprowadzone wykopaliska oraz badania powierzchniowe. Odkryto masywny wał drewniano-ziemny, mający nawet 14 metrów szerokości w podstawie, co świadczy o zaawansowanej technologii obronnej ludności kultury łużyckiej zamieszkującej te tereny.

Jaką funkcję pełniła osada?

Jednakże, to nie technologia sprzed 2700 lat zdumiewa archeologów, a brak jakichkolwiek śladów po codziennym życiu mieszkańców tej osady. Podczas badań w terenie nie znaleziono żadnych fragmentów naczyń ceramicznych czy innych przedmiotów codziennego użytku, które są powszechne na innych stanowiskach archeologicznych. Budzi to wiele pytań dotyczących funkcji tego miejsca. Czy był to punkt obronny, w którym mieli schronić się mieszkańcy okolicznych grodów w czasach niepokojów i najazdów? Czy na co dzień stał pusty? Czy kiedykolwiek dał schronienie swoim budowniczym lub ich potokom?

Marcin Krzepkowski, szef wykopalisk z Fundacji Relicta, w rozmowie z National Geographic wyraził nadzieję, że dalsze badania rozwieją te wątpliwości. Planowane prace będą poprzedzone badaniami geofizycznymi, które pomogą lepiej zrozumieć funkcję i znaczenie tej zagadkowej konstrukcji wewnątrz grodziska.

Choć wiele pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi, to odkrycie tej pradawnej osady obronnej w Wielkopolsce otwiera nowe perspektywy dla badaczy, rzucając nowe światło na historię i kulturę ludności zamieszkującej te tereny blisko 2700 lat temu.

***

Kultura łużycka – kultura archeologiczna środkowej i młodszej epoki brązu oraz wczesnej epoki żelaza (ok. 1300 r. p.n.e. – 400 r. p.n.e), występująca głównie na ziemiach dzisiejszej Polski, Czech, Słowacji, Ukrainy, Niemiec. Charakteryzowała się rozwiniętym rolnictwem, hodowlą i rzemiosłem, a także handlem i wymianą towarową z innymi kulturami epoki brązu. Kultura łużycka nie jest tworem jednolitym i dzieli się na wiele grup lokalnych. Jedną z najbardziej znanych osad kultury łużyckiej jest Biskupin.

Grafiki z FB Fundacji Relikta oraz z publikacji „ARTUR GOLIS, HANNA NOWAK. Wykorzystanie zobrazowań lotniczych w analizie potencjalnych stanowisk archeologicznych z terenu Parku Krajobrazowego im. gen. Dezyderego Chłapowskiego i obszarów przyległych”. Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski 2020 nr 27(29).

Już głosowałeś!